Hogeschool Gent
Geraard de Duivelstraat 5 - 9000 Gent
Tel: 09 243 33 33 - E-mail: info@hogent.be
Website: www.hogent.be
Vakdidactiek praktijk: klassiek strijkinstrumenten24203/4209/1819/1/31
Studiegids

Vakdidactiek praktijk: klassiek strijkinstrumenten

24203/4209/1819/1/31
Academiejaar 2018-19
Komt voor in:
  • Specifieke lerarenopleiding muziek, trajectschijf 1
In andere opleidingen:
  • Specifieke lerarenopleiding audiovisuele kunsten als Vakdidactiek praktijk
  • Specifieke lerarenopleiding beeldende kunsten als Vakdidactiek praktijk
  • Specifieke lerarenopleiding drama als Vakdidactiek praktijk: drama
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk #
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: instrumentenbouw
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: jazz/pop
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: klassiek accordeon
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: klassiek blaasinstrumenten
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: klassiek slagwerk
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: klassiek toetsinstrumenten
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: klassiek tokkelinstrumenten
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: klassiek zang
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: muziekproductie
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Vakdidactiek praktijk: muziektheorie
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 4 studiepunten
Gewicht: 4,00
Totale studietijd: 120,00 uren
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 01.12.2018 (Semester 1)
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Men kan dit opleidingsonderdeel enkel mits aparte toelating volgen binnen een creditcontract.
Titularis: Lievens Dirk
Andere docenten: Ruigrok Mirella
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1

Omschrijving Onderwijsorganisatie (lijst)

Onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten
Begeleid zelfstandig/extern werk42,00 uren
Hoorcollege
Werkcollege36,00 uren
Zelfstudie42,00 uren

Omschrijving Onderwijsorganisatie (tekst)

Vanuit de vakdidactiek theorie wordt de link gelegd naar het werkveld, dmv diverse oefeningen. De studenten verkennen een casus, en bereiden vandaaruit bijvoorbeeld lessen voor met een bepaalde thematiek.

Deze weg wordt mee door de student gestuurd. Deze formuleert in de eerste lessen de eigen werkpunten en vragen. Tenslotte zijn er ook observaties, die het praktische mee vorm geven.

Omschrijving Doelstellingen

ALGEMEEN:

De in de vakdidactiek theorie aangeleerde leerstof wordt in dit opleidingsonderdeel toepassingsgericht geoefend. De student kan instrument-technische analyses uitvoeren en deze inzichten toepassen in een lescontext. De student kan lessen opbouwen, structureren, en dit verschillende startpunten: de partituur, op gehoor, vanuit beweging, etc. De student kan tevens de manier van lesgeven aanpassen aan een wijzigende context/doelgroep.

SPECIFIEK:
- De student heeft een methode om deze technieken aan te leren
- De student voert autonoom een instrument-technische analyse uit
- De student past deze inzichten toe in een lescontext
- De student kan zijn methode aanpassen aan de structuur en organisatie van het DKO, aan de eigenheid van de leerling, aan de doelstellingen die geformuleerd worden
- De student legt een oefenbundel aan als hulpmiddel bij de methodiek van het les geven
- De student legt het verband tussen de artistieke inhouden en de realisatie op het instrument
- De student vertrekt vanuit de artistieke context naar de technische realisatie
- De student beschikt over een uitgebreid eigen didactisch repertoire
- De student kadert het bestaand materiaal in een pedagogisch-didactische context
- De student kadert het materiaal in de leerlijn
- De student kan vanuit het voorbereide repertoire een les opbouwen
- De student kan vanuit het voorbereide repertoire lesgeven
- De student werkt vanuit de partituur, vanuit het gehoor, vanuit de beweging, vanuit de improvisatie met repertoire
- De student gebruikt een muziekstuk in een les
- De student kadert het repertoire in een historische sociaal-culturele context, op maat van de leerling
- De student kan het stuk inschatten qua doelgroep en het op aangepaste wijze aan deze doelgroep in het DKO aan te brengen

Omschrijving Inhoud

De inhoud van dit opleidingsonderdeel loopt parallel met de vakdidactiek theorie, maar in dit praktijkdeel ligt de focus op het toepassen van de vakdidactische kennis en inzichten vanuit vakdidactiek theorie in welomschreven educatieve contexten.

- De technieken van het instrument: analyse van de verschillende benaderingen van de strijkerstechnieken.
- Het DKO: structuur, historiek van het beleid, enkele visies op het DKO
- Individueel onderwijs, groepsgericht onderwijs, groepsonderwijs: pro en contra.
- Lesobservatie en –voorbereiding
- Bepalen van het eigen lerarenideaal op basis van zelfevaluatie, eigen leerprofiel opmaken
- Opbouw van het eigen minimumtechnisch leerplan
- Een goede lesopbouw: verschillende modellen, praktische toetsing
- Individuele lessen geven, groepslessen geven en groepsgerichte lessen geven
- De standaardmethodes: overzicht van veel gebruikte methodes of didactische systemen, geschiedenis van de methodes
- Werkwijze analyse van methodes, toetsing kwaliteit en bruikbaarheid in het DKO
- Thematisch repertoire voor het DKO
- Nieuwe en oude publicaties: zoeksystemen
- Organisatie van het leerlingenconcert
- Het persoonlijk vademecum: analyse van deze stukken en inoefenen in lessituaties in de klas
- Analyse-schema voor belangrijke figuren in het strijkersrepertoire
- Vormanalyse: het doelgericht gebruiken van de begeleiding van een stuk
- Reductie begeleiding van een stuk

Omschrijving Begincompetenties (tekst)

De algemene academische competenties die verwacht worden van de academische bachelor of master in de muziek.


Omschrijving Eindcompetenties (tekst)

In dit opleidingsonderdeel wordt gewerkt aan volgende basiscompetenties van de leraar:

De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen
• De leerkracht kan doelstellingen en leerinhouden selecteren
• De leerkracht kan de leerinhouden vertalen in leeractiviteiten.
• De leerkracht kan aangepaste werkvormen en groeperingsvormen bepalen.
• De leerkracht kan individueel en in team leermiddelen kiezen en aanpassen.
• De leerkracht kan een krachtige leeromgeving realiseren, met aandacht voor de heterogeniteit binnen de leergroep.
• De leerkracht kan proces en product evalueren met het oog op bijsturing, remediëring en differentiatie.
• De leerkracht kan omgaan met de diversiteit van de leergroep..

De leraar als opvoeder
• De leerkracht kan in overleg een positief leefklimaat creëren voor de leerlingen.
• De leerkracht kan door attitudevorming leerlingen op individuele ontplooiing en maatschappelijke en culturele participatie voorbereiden.

De leraar als inhoudelijk expert
• De leerkracht beheerst de domeinspecifieke kennis en vaardigheden, en kan die verbreden en verdiepen
• De leerkracht kan de verworven domeinspecifieke kennis en vaardigheden aanwenden.
• De leerkracht kan het eigen vormingsaanbod situeren en integreren in het geheel van het onderwijsaanbod in het DKO.

De leraar als organisator
• De leerkracht kan een gestructureerd werkklimaat bevorderen.
• De leerkracht kan een soepel en efficiënt lesverloop creëren.
• De leerkracht kan op correcte wijze administratieve taken uitvoeren.

De leraar als innovator - de leraar als onderzoeker
• De leerkracht kan vernieuwende elementen en resultaten van onderwijsontwikkelingswerk aanwenden en aanbrengen.
• De leerkracht kan kennisnemen van toegankelijke resultaten van onderwijsonderzoek en van vakdidactisch en vakinhoudelijk onderzoek.
• De leerkracht kan het eigen functioneren ter discussie stellen en bijsturen.

De leraar als lid van een schoolteam
• De leerkracht kan de eigen pedagogische en didactische opdracht en aanpak in het team bespreekbaar maken.

Aan het eind van dit opleidingsonderdeel is de student in staat om:



Kennis en vaardigheden (zie bovenstaande) 



Attitudes

relationele gerichtheid
• uitgaan van een positieve ingesteldheid tegenover leerlingen
• op gepast wijze contact leggen met de leerlingen
• rekening houden met de leef- en ervaringswereld van de leerlingen

kritische ingesteldheid
• zichzelf en eigen waarden en normen in vraag stellen (reflectie)
• eigen didactisch handelen in vraag stellen
• op een positieve manier omgaan met gefundeerde kritiek

leergierigheid
• kansen grijpen om de eigen competenties te verbeteren
• feedback en advies vragen
• initiatief nemen voor het eigen leerproces

verantwoordelijkheidszin
• verantwoordelijkheid dragen voor eigen handelen
• stiptheid, administratieve correctheid naar mentoren, pedagogen en vakdidactici tonen

taalgebruik en communicatie
• correcte mondelinge en schriftelijke communicatie hanteren, ook non-verbaal

organisatievermogen
• planmatig en efficiënt werken

creatieve ingesteldheid
• variëren en experimenteren met nieuwe werkvormen, inhouden, media
• methodes en werkvormen toepassen die de creativiteit, de muzikale expressie en de muzikale ontwikkeling van de leerling bevorderen

Omschrijving Begeleiding

- Op afspraak
- Interactieve ondersteuning via Chamilo
- Na bekendmaking van examenresultaten mogelijkheid tot individuele feedback
- Videomateriaal voor methodiek
- Interactieve ondersteuning via Stringfun




Omschrijving Evaluatie (tekst)

Permanente evaluatie, waarbij ook inbegrepen evaluatie van de diverse oefeningen (20 van de 20 punten)

Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Tweede examenkans: niet mogelijk.

Omschrijving Studiematerialen (tekst): Verplicht

Syllabus, met o.m. aandacht voor:
- profiel strijkersleraar: uitgangspunt voor het leren
- Groeidomeinen
- Technieken van de lagere en hogere graad
- Instrumentaal-technisch leertraject
- de leerplannen van de strijkinstrumenten
- Methodiekoefeningen
- Groepsgericht werken en groepsles geven met strijkers
- Methodes voor strijkers
- Portfolio repertoire met analyse

Bronnen en verdere literatuur:
- Suzuki, the man and his philosophy
- The teaching of action in stringplaying, Paul Rolland
- Lampenfieber, Kato Havas
- Beginners Please, Sheila Nelson
- The Way they play, Samuel Applebaum en Henry Roth (volume 1 tem 12)
- Violin and Viola, Yehudi Menuhin en William Primrose
- Basics, Simon Fischer
- The AmadeusBook of the violin, Walter Kolneder
- Le violon intérieur, Dominique Hoppenet
- Vioolmethodiek, Qui Van Woerdekom
- De kunst van het vioolonderwijs, Louis Metz
- Teaching fundamentals of violinplaying, Jack M. Pernecky
- Violintechnik im aufbruch, Robert Jacoby
- Handbuch des geigenunterrichts, Otto Szende
- Motion Study and Violin Bowing, Percival Hodgson
- The Art of Violin Playing, Carl Flesch
- A comparison of Violin Playing Techniques, Kato Havas, Paul Rolland, Schinichi Suzuki Marianne M. Perkins
- Principes van het vioolspel en het vioolonderwijs, I Galamian
- Das Vibrato auf der violine, Werner Hauck
- Une Pratique de la pédagogie de groupe dans l’enseignement instrumental, Arlette Biget
- Didaktiek in houtskool, Hiepko H. Boer
- The Viola, Harry Barret
- The Suzuki Concept, E. Mills
- Alternative Strings The new curriculum, Julie L. Lieberman

Omschrijving Studiekosten

Eventueel verplaatsingskosten ikv de praktijkoefeningen

Omschrijving Volgtijdelijkheid (VT)

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.