VAKDIDACTIEK THEORIE (12 lessen van 3 uur):

De hoorcolleges worden praktisch opgebouwd. Methodieken worden door de docent aangebracht (doceren) of gedemonstreerd. Studenten krijgen instructies en opdrachten om besproken methodieken met mekaar te oefenen (a.d.h.v. rollenspel). Deze oefenmomenten worden besproken en geëvalueerd.
Door middel van onderwijsleergesprekken en discussies worden de kennis en vaardigheden verder verdiept.
Studenten krijgen opdrachten om lesvoorbereidingen te maken en leermiddelen te zoeken of zelf te maken.
De docent reikt relevante teksten aan i.v.m. didactiek en methodiek van de verschillende onderwijsvakken die de studenten zelfstandig verwerken.
Op basis van de verworven inzichten in de leerplannen ontwikkelen en formuleren studenten een visie op het onderwijsvak en maken jaarplannen op.
Studenten krijgen de opdracht bestaande methoden te onderzoeken en te analyseren.

ALGEMEEN

- De student verbreedt zijn eigen kennis en vaardigheden inzake de methodieken van Algemene Muzikale Vorming, Samenzang, Algemene Muziekcultuur, Luisterpraktijk, Algemene Muziektheorie, Muziektheorie en Muziekgeschiedenis.

VAKDIDACTIEK THEORIE

- De student stippelt een muzikaal parcours (jaarplan) uit in relatie tot de minimumleerplannen en (bijgestuurde) leerplannen voor het deeltijds kunstonderwijs wat betreft de vakken AMV, SZ, AMC, LP, AMT, MT en muziekgeschiedenis.
- De student beheerst methodes en didactische kaders van AMV, SZ, AMC, LP, AMT, MT en muziekgeschiedenis.
- De student schenkt aandacht aan het sociale aspect in klasgericht onderwijs.

• Bestuderen van de structuur van het DKO en de positie van de eigen vakken t.o.v. het gehele aanbod binnen het DKO
• Bestuderen en oefenen van de specifieke methodieken voor de verschillende vakken (Algemene Muzikale Vorming, Samenzang, Algemene Muziekcultuur, Luisterpraktijk, Algemene Muziektheorie, Muziektheorie, Muziekgeschiedenis) en thema’s en deelaspecten van de verschillende vakken
• Het Artistiek Pedagogisch Project van een academie bespreken, en leermiddelen in functie van dit APP selecteren
• Bestuderen van de minimumleerplannen en (bijgestuurde) leerplannen (OVSG) van de verschillende vakken, en een eigen visie op de inhouden van de verschillende vakken ontwikkelen
• Opmaken van jaarplannen op basis van de leerplannen
• Bestuderen en kritisch beoordelen van de bestaande methoden en handboeken voor de verschillende vakken
• Opmaken van lesvoorbereidingen voor de verschillende vakken rond bepaalde thema’s
• Aanmaken van eigen onderwijs- en leermiddelen rond bepaalde thema’s
• Opbouwen van een eigen vademecum
• Analyses maken van onderwijs- en leermiddelen en daaruit de geschikte pedagogische aanpak distilleren

De algemene academische competenties die verwacht worden van de academische bachelor of master in de muziek

In dit opleidingsonderdeel wordt gewerkt aan volgende basiscompetenties van de leraar:

De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen
• lesvoorbereidingen aanmaken
• de doelstellingen concreet en operationeel (in een lesvoorbereiding) formuleren
• doelstellingen kiezen en formuleren op basis van de leerplannen en het artistiek pedagogisch project
• voor een logische structuur in een les(voorbereiding) zorgen
• onderwijs- en leermiddelen, relevante handboeken en bronnen terugvinden en gebruiken
• criteria hanteren om leermiddelen te beoordelen
• individueel en in team onderwijs- en leermiddelen kiezen en aanpassen
• functioneel didactische middelen voor een specifieke doelgroep ontwikkelen, die aansluiten bij de leefwereld, motivatie en capaciteiten van de leerlingen
• een visie op de specifieke vakinhouden ontwikkelen
• leerinhouden structureren en vertalen in leeractiviteiten in een opgestelde les
• het principe van een artistiek pedagogisch project (APP) verwoorden
• de werkvorm en groeperingsvorm in functie van de doelstellingen kiezen
• in het belang van de leerlingen persoonlijke, flexibele, doordachte, gemotiveerde en kritische keuzes uit bestaande methoden maken
• een basisrepertoire opbouwen voor het realiseren van doelstellingen en leerplannen in het DKO
• een persoonlijk vademecum ontwikkelen voor het onderwijs in de vakken
• de leerplannen uitbreiden en eigen accenten aanbrengen

De leraar als opvoeder
• een positieve interactie met de klasgroep opbouwen

De leraar als inhoudelijk expert
• de vakspecifieke leerinhouden voor de te geven lesopdrachten beheersen en verdiepen
• flexibel gebruik maken van domeinspecifieke kennis en vaardigheden in de pedagogisch-didactische aanpak
• horizontale en verticale verbanden leggen
• kennis van en inzicht in de leerplannen van de verschillende vakken toepassen

De leraar als organisator
• op een correcte wijze administratieve taken en schoolverplichtingen uitvoeren
• een soepel en efficiënt lesverloop creëren en daarbij een timing respecteren en, indien nodig, aanpassen
• eigen taken op korte en lange termijn plannen
• jaarplannen in relatie met de leerplannen opstellen

De leraar als innovator en onderzoeker
• toegankelijke resultaten van vakinhoudelijk en vakdidactisch onderzoek raadplegen

Attitudes

Beslissingsvermogen
• Durven een standpunt in te nemen
Relationele gerichtheid
• Echtheid, aanvaarding, empathie en respect tonen
Kritische ingesteldheid
• Op een positieve manier omgaan met gefundeerde kritiek
• Zichzelf en eigen waarden en normen in vraag stellen (reflectie)
Leergierigheid
• Initiatief nemen en kansen grijpen voor het eigen leerproces
Organisatievermogen
• Planmatig en efficiënt werken
Zin voor samenwerking
• Gemeenschappelijk aan eenzelfde taak werken
Verantwoordelijkheidszin
• Stiptheid en (administratieve) correctheid tonen
Flexibiliteit
• Bereidheid tonen om zich aan te passen aan wijzigende omstandigheden

Aan het einde van dit opleidingsonderdeel is de student in staat om:
• een lesvoorbereiding te maken, rekening houdend met de beginsituatie van de leerlingen, met aangepaste pedagogisch-didactische hulpmiddelen en werkwijzen, en met een efficiënt tijdsverloop
• didactische analyses uit te voeren
• didactische hulpmiddelen te selecteren en aan te maken
• zich op de hoogte te stellen van (nieuwe) didactische principes en methoden
• persoonlijke jaarplannen op te stellen
• een visie op de (eigen) pedagogisch-didactische onderwijspraktijk te formuleren
• zich echt, kritisch, positief, stipt en flexibel op te stellen

Interactieve ondersteuning via Chamilo, e-mail en telefonisch.
Gelegenheid tot individuele feedback aansluitend op de les en na de bekendmaking van de examenresultaten.

Kennis van en inzichten in het theoretische gedeelte worden op formele wijze getest door middel van een schriftelijk en/of mondeling examen (omvat 10 van de 20 punten)

Een deel wordt permanent geëvalueerd via
• taken, opdrachten (omvat 5 van de 20 punten)
• werkstuk (omvat 5 van de 20 punten)

• Syllabus (via Chamilo)
• Publicaties van navormingen uitgegeven door het OVSG
• Minimumleerplannen en (bijgestuurde) leerplannen van de onderwijsvakken

Aanbevolen literatuur:

• VAN DER VINNE, KLAZIENE - In Koor: Natuurlijk Zingen! (Een handleiding voor een goede [koor] zangtechniek), Broekmans & Van Poppel b.v.
• GRIJP, LOUIS PETER (RED.).; SCHEEPERS, PAUL (RED.). - Van Aristoxenos tot Stockhausen. Twee delen: 1. Van Oudheid tot Renaissance; 2. Van Barok tot heden.
Groningen, Wolters-Noordhoff.
• FEIERABEND, JOHN M. – Conversational Solfege, GIA Publications, Inc., Chicago

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.