Werkvormen en praktische opdrachten in volgende leereenheden

1. Vakdidactiek Lessen: hoorcolleges, individuele- en groepsoefening. Groepsbespreking en discussie, evaluatiegesprekken, observatieopdracht.

2. Vakdidactiek Audiovisuele kunsten en vakspecifieke ateliers: één gastspreker, deelname aan typelessen, groepsgesprek, groepswerk, reflectie over didactische aspecten van diverse lessen en verschillen in benadering/context, coaching in subgroepen, oefeningen.

3. Onderwijsorganisatie en –beleid: hoorcollege, klassikaal en individueel opzoekingwerk op ondermeer www.ond.vlaanderen.be, studie van leerplannen, leesopdrachten.

4. Observatie en analyse van de onderwijspraktijk op klas- en schoolniveau: hoorcollege, observatieopdracht DKO Hogere Graad, met schriftelijke rapportage. Reflectie over eigen leerdoelen in functie van de latere onderwijsstage.

- De student ontwikkelt en oefent inzichten, vaardigheden en attitudes ter voorbereiding en ondersteuning van zijn/haar toekomstige vakspecifieke onderwijspraktijk.
- De studenten leren de algemene pedagogische en didactische principes vertalen naar het eigen vakgebied.
- De studenten verwerven kennis inzake wetgeving en structuur van het (kunst)onderwijs in Vlaanderen.
- De studenten kunnen de decretaal vastgelegde basiscompetenties voor de leraar duiden en observeren.
- Ze hebben aandacht voor de concrete vertaling van deze basiscompetenties in de planning en uitvoering van hun opdrachten en de oefeningen in dit opleidingsonderdeel.
- De studenten zijn zich bewust van het belang van deze basiscompetenties en getuigen hiervan tijdens de oefeningen en observatieopdrachten.
- De studenten kunnen de beginsituatie inschatten, het leerproces van de leerling/student observeren. Zij maken hiervan verslag en zijn in staat conclusies te formuleren voor de eigen toekomstige lespraktijk.
- De studenten kunnen binnen het eigen vakgebied een schriftelijke lesvoorbereiding opstellen en getuigen van inzicht in de begrippen ‘leerplandoelstellingen, beginsituatie, doelstellingen, leerinhouden, leer-     en instructieactiviteit, evaluatie, media’.
- De studenten kunnen binnen de context van de aangeboden begeleide oefeningen, pedagogische en didactische activiteiten plannen, uitvoeren, toetsen en hierover reflecteren.

Deze doelstellingen worden onder meer gerealiseerd in de volgende leereenheden

1. Vakdidactiek lessen (algemeen gedeelte)
2. Vakdidactiek audiovisuele kunsten, gerelateerde vakspecifieke ateliers.
3. Onderwijsorganisatie en –beleid (algemeen gedeelte theorie)
4. Observatie en analyse van de onderwijspraktijk: op klas- en schoolniveau (algemeen gedeelte theorie)

-Elementen van het model voor didactisch handelen, de lesvoorbereiding toegepast op het vakgebied van de student.

-Elementen ter observatie en evaluatie van lespraktijk in het kunstonderwijs en binnen het vakgebied van de student op microniveau.

-Aspecten van vakoverschrijdend onderwijs en teamteaching/ groepswerk.

-Elementen ter observatie van het ruimere schoolgebeuren, mesoniveau.

-Elementen ter observatie van onderwijscontext in Vlaanderen, macroniveau: Structuur en organisatie van het onderwijs in het algemeen en van het kunstonderwijs in het bijzonder.

-De decretaal bepaalde basiscompetenties van de leraar en hun vertaling naar de concrete lespraktijk van leraar in het Drama, in de Beeldende en/of Audiovisuele kunsten. De praktische betekenis, vertaling en toepassingsmodaliteiten van de didactische principes en didactische werkvormen in relatie tot het eigen vakgebied in het Drama, de Beeldende en/of de Audiovisuele kunsten en in het tekenonderwijs in het bijzonder voor de studenten BK en AV.

-De relatie tussen de eigen basisopleiding en hieruit voortvloeiende keuzes met betrekking tot de latere stagepraktijk.

-Disciplinegebonden methodieken in de concrete lessituatie.

In dit opleidingsonderdeel worden kennis, inzichten en vaardigheden verworven met betrekking tot de volgende competenties.

De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen

- De studenten kunnen in het vooruitzicht van de stagelessen in het DKO en in het secundair onderwijs in voldoende mate zelfstandig en in groep lessen voorbereiden, plannen en uitvoeren binnen het eigen vakgebied, inclusief tekenen.
- De verworven kennis, de vakdidactische inzichten en vaardigheden zijn op een voldoende niveau vertrouwd en gekend om de studenten toe te laten hun stagelessen in de vakgebieden beeldende, audiovisuele kunsten te plannen en hierover te reflecteren.
- De studenten kunnen reflecterend observeren in artistiek gebonden onderwijssituaties en kunnen hierover kritisch en analyserend rapporteren.

De leraar als inhoudelijk expert

- De student kan kennis, inzichten en vaardigheden met betrekking tot het eigen vakgebied, inclusief tekenen vertalen naar en aanwenden in onderwijssituaties.
- De student heeft zicht op het onderwijsaanbod en het onderwijsbeleid in Vlaanderen. Hij/zij heeft zicht op de elementaire regelgeving en recente ontwikkelingen binnen het onderwijs in Vlaanderen. De student kan zichzelf en zijn/haar rol als toekomstig leraar situeren binnen deze context.
- De student heeft voldoende zicht op de eindtermen, leerplannen en doelstellingen die gehanteerd worden in de context van kunstonderwijs. Hij/zij kan op basis hiervan een persoonlijke vertaling maken naar de concrete lessituatie.
- De student tracht zichzelf binnen het algemene onderwijsaanbod te situeren, in het bijzonder in het kunstonderwijs en nog specifieker binnen het DKO Lagere en Hogere Graad en het Kunstsecundair Onderwijs.

De leraar als lid van een schoolteam

- De student leert participeren aan samenwerkingsstructuren.
- De student leert binnen het team een taakverdeling overleggen en naleven
- De student leert de eigen pedagogische en didactische opdracht en aanpak in teamverband bespreekbaar maken.

- Er is steeds mogelijkheid tot een persoonlijke afspraak met de docenten.
- Interactieve ondersteuning via de elektronische leeromgeving van de School of Arts.
- Na bekendmaking van examenresultaten, gelegenheid tot individuele feedback.
- Algemene studiebegeleiding zoals georganiseerd door de School of Arts.

Permanente evaluatie. 100% aanwezigheid is vereist voor de hoorcolleges, werkcolleges, geplande oefeningen en bijeenkomsten voor de 4 modules.

Verdeling quotering:
1. Vakdidactiek Audiovisuele kunsten/vakspecifiek atelier; actieve deelname en inzet. 1/5
2. Vakdidactiek Lessen schriftelijk voor de oefeningen en mondeling tijdens de lessen. 1/5
3. Onderwijsorganisatie en -beleid: schriftelijk en/of mondeling voor de opdrachten en opzoekwerk. 1/5
4. Observatie en analyse van de onderwijspraktijk: schriftelijk & beeldend voor beide observatieverslagen DKO Hogere Graad en DKO Lagere graad. Schriftelijk voor de globale planning, data en motivatie van de lessenstage DKO Hoger en secundair onderwijs. 2/5

Praktisch:

De student voegt de resultaten van schriftelijke opdrachten toe aan het persoonlijk dossier (molenmap) of post deze op Chamilo indien dit gevraagd wordt. Deadlines voor het indienen van van opdrachten worden in de lessen meegedeeld.
Globaal zal op basis van ingediende opdrachten, door de betrokken OP-leden geëvalueerd worden of de student de minimaal vereiste doelstellingen, inzichten, vaardigheden en attitudes heeft verworven om met voldoende garantie op succes te kunnen starten met de onderwijsstages. Betrokken OP-leden kunnen op basis van deze evaluatie een advies formuleren met betrekking tot de latere onderwijsstages en kunnen dit advies meedelen aan de stagescholen.

Aanbevolen literatuur Algemeen:
-De Visser, Ad., Hardop kijken, Uitgeverij SUN, Nijmegen/Amsterdam, 2003. Van Ransbeeck, Alix & Blondeel, André, Leren leren met muzische vorming, notities bij een kunstvriendelijke school, Canon Cultuurcel Departement Onderwijs, wettelijk depot D/1998/3241/060.
-Schasfoort, Ben, Beeldonderwijs en didactiek, Wolters-Noordhoff, Groningen, 1999, ISBN 90-01-77312-5.
-Anckaert, Lieselot, Kunsteducatieve vormingsprocessen, Garant, Antwerpen/Apeldoorn, 2007, ISBN 978-90-441-2124-7.
-Van Haesebroeck, Marc, e.a. De taal van de Beeldende Kunst, Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, 2005.
-Sennett, Richard, De Ambachtsman De mens als maker, J.M. Meulenhoff bv Amsterdam ISBN 978 90 290 8267 9
-van Parreren, C.F., Ontwikkelend Onderwijs, Uitgeverij Acco, Leuven/Amersfoort, 1999, ISBN 90-334-1713-8.
-Lowenfeld, Viktor, Brittain, W.,Lambert, Creative and Mental Growth, Prentice Hall Inc., New Jersey, 1987, ISBN 0-02372110-3.

-Lacoboni M. (2008), Het spiegelende Brein, Amsterdam:Nieuwezijds 

Publicaties departement onderwijs Vlaanderen: 
-Onderwijs in Vlaanderen, een brede kijk op het Vlaamse Onderwijslandschap 2008, Departement Onderwijs en Vorming, wettelijk depot D/2008/3241/194.
- Voet@2010 Vakoverschrijdende eindtermen voor het secundair onderwijs, Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming, Agentschap voor Kwaliteitszorg in Onderwijs en Vorming (AKOV), wettelijk depot D/2009/3241/481.
Hand in hand voor Kunsteducatie, Rapport van de Regionale werkgroepen Muzische Vorming-Kunstinitiatie, Wim Smet, 2010.
Bamford, A., Kwaliteit en consistentie, kunst- en cultuureducatie in Vlaanderen, september 2007. Gedeeld, verbeeld, Eindrapport van de Commissie Onderwijs en Cultuur, september 2008, Wettelijk depot: D/2008/3241/231.
Publicaties op http://onderwijs.vlaanderen.be/nl/search/publicaties.

Aanbevolen literatuur Audiovisuele Kunsten:

Beeldvertalen, de werking en interpretatie van visuele beelden – Amsterdan University Press, Cor Blok, ISBN 97 89053 56 584 1
Akademie X, Lessons in Art + Life – PHAIDON, ISBN 9780714867366
Laat maar zien’ , een didactische handleiding voor beeldend onderwijs – Wolters Noordhoff, Jos van Onna, Anky Jacobse, ISBN 90 01 79403 3
Hardop kijken– SUN, Ad de Visser, ISBN 97 8906 168251 6
Photography 4.0: A Teaching Guide for the 21st Century: Educators Share Thoughts and Assignments ISBN 978415815215

Artikels, voorbeelden van oefeningen, lesvoorbereidingen, feedback zijn beschikbaar. Een aantal publicaties van het Departement onderwijs kunnen bij aanvang van het academiejaar gedownload worden door de studenten. Van het boek ‘Kunsteducatieve vormingsprocessen’ van Lieselot Anckaert krijgt elke student een exemplaar in bruikleen.

De SLO biedt in haar zelfstudiecentrum een beperkte maar gespecialiseerde bibliotheek aan waarvan de studenten intensief gebruik kunnen maken.

Leermaterialen:
Ruim lokaal voor hoorcolleges. Ruim lokaal met mogelijkheid tot indelen in kleine vergader- en werkruimtes. Tekenmateriaal, schetsboek, diverse modellen, literatuur binnen het eigen vakgebied, kunstboeken, videocamera en projectiemogelijkheid, dvd’s, geluidsinstallatie, beamer, internet, documenten op de elektronische leeromgeving Chamilo, cursus vakdidactiek Drama, verbruiksmaterialen en materiaalkoffers per discipline van de SLO, specifieke accommodatie ateliers basisopleidingen beeldende, audiovisuele kunsten, eigen nota’s en zelf verzameld materiaal, printfaciliteiten.

Elke student beschikt over een eigen ‘molenmap’ waarin reflectieteksten, voorbereidingen, feedback enz. verzameld worden. Beelden op de tekensite www.vrijateliertekenen.be

Voor de module Vakdidactiek Audiovisuele kunsten, vakspecifiek atelier: nihil
Voor de module Vakdidactiek Lessen: nihil
Voor de module Onderwijsorganisatie en –beleid: nihil
Voor de module Observatie en analyse van de onderwijspraktijk: verplaatsingen van en naar de in overleg gekozen observatiescholen.

Algemene kosten voor de aanmaak van schriftelijke en beeldende observatieverslagen en reflectieteksten.

Totaal varieert tussen 50€ en 200€ sterk afhankelijk van de verplaatsingskosten.