Hogeschool Gent
Geraard de Duivelstraat 5 - 9000 Gent
Tel: 09 243 33 33 - E-mail: info@hogent.be
Website: www.hogent.be
Klasmanagement en reflectie27743/4206/1819/1/35
Studiegids

Klasmanagement en reflectie

27743/4206/1819/1/35
Academiejaar 2018-19
Komt voor in:
  • Specifieke lerarenopleiding audiovisuele kunsten, trajectschijf 1
In andere opleidingen:
  • Master in de muziek als Klasmanagement en reflectie
  • Specifieke lerarenopleiding beeldende kunsten als Klasmanagement en reflectie
  • Specifieke lerarenopleiding drama als Klasmanagement en reflectie
  • Specifieke lerarenopleiding muziek als Klasmanagement en reflectie
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 6 studiepunten
Gewicht: 6,00
Totale studietijd: 180,00 uren
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2019 (Semester 2)
Men kan dit opleidingsonderdeel enkel mits aparte toelating volgen binnen een
  • creditcontract.
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Titularis: Valcke Martin
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2

Omschrijving Onderwijsorganisatie (lijst)

Onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten
Begeleid zelfstandig/extern werk10,00 uren
Hoorcollege20,00 uren
Werkcollege10,00 uren
Zelfstudie140,00 uren

Omschrijving Onderwijsorganisatie (tekst)

Hoorcollege, werkcollege, zelfstandig werk, plenaire oefeningen

Toelichtingen bij de didactische werkvormen:

Voor de introductie op de basiskennis en -vaardigheden wordt gewerkt met een zestal plenaire werkcolleges. Er wordt gewerkt met gastdocenten. Voor de oefensessies worden de studenten in drie groepen verdeeld, aansluitend bij de studierichtingen. Ook voor een feedbacksessie wordt gewerkt in deze drie groepen.

Voor de student-leraren in een LlO-baan worden de bovenstaande doelstellingen en competenties gerealiseerd via een alternatief portfoliotraject. De opdrachten zijn uitgewerkt in een handleiding. Er wordt voorzien in een aantal contactmomenten, intervisie en begeleidingsmomenten. Een volwaardige LlO-baan impliceert een onderwijsopdracht van minimaal 500 uren wat neerkomt op twee derde van een fulltime opdracht of bij benadering 12u per lesweek. Studenten met een LlO-baan tussen 200u en 500u worden als deeltijds LIO toegelaten. Een kandidaat met een LlO-baan van minder dan 200 uren (dit komt overeen met een lesopdracht van minder dan 5u per week) wordt niet toegelaten tot het portfoliotraject. De student volgt dan het gewone leertraject.

Omschrijving Doelstellingen

ALGEMEEN: De doel van het vak is om de student voldoende handvaten te bieden zodat hij/zij in staat is om een succesvol klasmanagement te realiseren. Het aspect ”reflectie” in deze cursus heeft betrekking op een onderliggende rode draad in alle werksessies: studenten worden teruggevoerd naar hun opvattingen, verwachtingen, invullingen, ideeën, … over hoe ze met lerenden, collega’s, ouders, schoolleiders, … en andere actoren kunnen en willen samenwerken.

VAKSPECIFIEK:
- Zelfstandig een schema kunnen uitwerken waarin de actoren, variabelen en processen, die een rol spelen in instructiesituaties, geïntegreerd worden voorgesteld.
- De onderzoeksevidentie bij het referentiekader kunnen illustreren met voorbeelden.
- Voorbeelden geven die illustreren wat de concrete betekenis is van de verschillende actoren, processen en variabelen in het referentiekader.
- De relaties tussen het micro-, meso- en macroniveau in het referentiekader kunnen toelichten met voorbeelden.
- De verschillende componenten van het didactisch handelen (instructieactiviteiten) aan de hand van originele voorbeelden kunnen illustreren in formele en niet formele situaties.
- De kern van de zelfdeterminatietheorie m.b.t. motivatie kort kunnen samenvatten.
- Het verschil tussen extrinsieke en intrinsieke motivatie met een voorbeeld kunnen toelichten.
- Kunnen aangeven hoe we systematisch kunnen evolueren van een extrinsieke naar een intrinsieke vorm van motivatie in onderwijs.
- De rol van de leerkracht bij het evolueren van extrinsieke naar intrinsieke motivatie kunnen toelichten met voorbeelden.
- De link tussen de zelfdeterminatietheorie en de verschillende aspecten van het onderwijskundig referentiekader toelichten met voorbeelden.
- De link tussen de motivationele basis voor gedrag en het opbouwen van een relatie tussen leerkracht en leerling met voorbeelden toelichten.
- Het belang van de achtergrond/situatie van een leerling onderkennen bij de opbouw van een relatie.
- De basisprincipes van herstelgericht werken situeren in een ruimere aanpak rond geweld, agressie op school.
- De vier basisprincipes van herstelgericht werken beschrijven aan de hand van voorbeelden (werken met lln en team; communicatie op basis van gevoelens, eerlijk proces en herstelgerichte taal).
- De decretale plaats van ouderparticipatie kunnen bespreken aan de hand van recente decreten.
- Het verschil tussen ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie beschrijven in de context van een concrete school.
- Voorwaarden voor succesvolle ouderparticipatie onderkennen op leerkracht- en schoolniveau.

Omschrijving Inhoud

De inhouden van dit opleidingsonderdeel zijn geordend in twee modules:

1 Orde houden en klasmanagement: motivatie, welbevinden leerlingen, interpersoonlijk lerarengedrag, leiderschap, groepsdynamiek, lichaamstaal leraar, orde herstellen.

2 De persoon van de leraar: professionele identiteit, verruimde professionaliteit, ethisch reflectief handelen.

Omschrijving Begincompetenties (tekst)

De algemene competenties die verwacht worden van een bachelor of master.

Omschrijving Eindcompetenties (tekst)

In dit opleidingsonderdeel wordt gewerkt aan volgende basiscompetenties van de leraar:


- De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen: Een krachtige leeromgeving realiseren met aandacht voor de heterogeniteit binnen de leergroep. De leraar kan in overleg met collega’s deelnemen aan zorgverbredingsinitiatieven en die laten aansluiten bij de totaalbenadering van de school. Omgaan met de diversiteit van de leergroep.

- De leraar als opvoeder: In overleg een positief leefklimaat creëren voor de leerlingen in klasverband en op school. De emancipatie van de leerlingen bevorderen. Door attitudevorming leerlingen op individuele ontplooiing en maatschappelijke participatie voorbereiden. Actuele maatschappelijke ontwikkelingen hanteren in een pedagogische context. Adequaat omgaan met leerlingen in sociaal-emotionele probleemsituaties en/of met gedragsmoeilijkheden. Het fysiek en geestelijk welzijn van de leerlingen bevorderen.

- De leraar als organisator: Een gestructureerd werkklimaat bevorderen. Een stimulerende en werkbare klasruimte creëren.

- De leraar als innovator en onderzoeker: Kennisnemen van toegankelijke resultaten van onderwijsonderzoek relevant voor de eigen praktijk. Het eigen functioneren bevragen en bijsturen.

- De leraar als partner van ouders / verzorgers: Met ouders/verzorgers communiceren over hun kind in de school. In overleg met het team communiceren met de ouders/verzorgers over het klas- en schoolgebeuren, rekening houdend met de diversiteit tussen de ouders. Met ouders/verzorgers een gesprek voeren over opvoeding en onderwijs.

- De leraar als partner van een schoolteam: De eigen pedagogische en didactische opdracht en aanpak in team bespreekbaar maken.

- De leraar als lid van de onderwijsgemeenschap: Dialogeren over het beroep van de leraar en de plaats ervan in de samenleving.

- De leraar als cultuurparticipant: Actuele maatschappelijke thema's en ontwikkelingen identificeren en kritisch benaderen rond het sociaal-politieke, sociaal-economische, levensbeschouwelijke, cultureel-esthetische en het cultureelwetenschappelijke domein.

Vakspecifieke eindcompetenties

 
Aan het einde van dit opleidingsonderdeel is de student in staat om:
- de professionele identiteit van een leraar te omschrijven vanuit de verschillende interagerende componenten.
- methodieken met betrekking tot bewuste waardeopvoeding te vergelijken en beoordelen op grond van een onderwijsvisie. 
- concreet de motivatie van leerlingen aan te spreken.
- het concept van de leraar als cultuurparticipant (de leraar als intellectueel) te betrekken op de professionaliteit van de leraar. 
- reflectie en ethiek van het leraarschap aan elkaar te verbinden. 
- concrete klassituaties en casussen te analyseren op basis van de inzichten m.b.t. ethisch - pedagogische reflectie.

Omschrijving Begeleiding

Op afspraak. Een praktijkassistent staat ter beschikking voor de ondersteuning van de oefeningen, de eraan gekoppelde (voorbereidende) opdrachten en de feedback hierop. Praktijkassistent: Sylvie Van Daele (sylvie.vandaele@ugent.be)

Interactieve ondersteuning via Minerva. Contactpersoon: Inge Peirsman, Secretariaat Vakgroep onderwijskunde H. Dunantlaan 2, 9000 Gent; tel: 09/264 62 51, e-mail: Inge.Peirsman@UGent.be

Omschrijving Evaluatie (tekst)

Voor dit vak is er zowel een periodegebonden (50%) en een niet-periodegebonden evaluatie (50%).

Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode: schriftelijk examen met meerkeuzevragen, openboekexamen.
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode: schriftelijk examen met meerkeuzevragen, openboekexamen.

Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie: Portfolio, werkstuk
- De student dient individueel twee opdrachten te volbrengen omtrent motivatie en conflictsituaties. Voor de praktijkopdrachten wordt een gedetailleerd format aangeboden en een inleiding tijdens de oefensessies en via de elektronische leeromgeving. De opdrachten worden verzameld in een portfolio. De uitwerking wordt digitaal opgeladen in Minerva.

Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie: examen in de tweede examenperiode is enkel mogelijk in gewijzigde vorm.

Om een geldige score te verkrijgen voor het vak als geheel dienen studenten deel te nemen aan zowel het schriftelijk examen (periodegebonden evaluatie) als het groepswerk (niet-periodegebonden evaluatie). De studenten moeten zowel geslaagd zijn voor de periodieke als de niet-periodieke toetsing om geslaagd te kunnen zijn voor het geheel van de cursus. Studenten krijgen pas toegang tot het schriftelijk examen wanneer de praktijkopdrachten tijdig zijn ingediend.

Voor de student-leraren in een LlO-baan is permanente evaluatie voorzien via de alternatieve opdracht die zij uitwerken het portfoliotraject.

Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Tweede examenkans: wel mogelijk.

Omschrijving Studiematerialen (tekst): Verplicht

Handboek opgemaakt door de lesgevers (editie 2015; kostprijs: ongeveer 45 euro). Alle overige materiaal wordt beschikbaar gesteld via een online cursusomgeving.

Referenties:

- Aelterman, A., Verhoeven, J., Rots, I. & Buvens, I. (2007) De maatschappelijke waardering van leraren in Vlaanderen en de opvattingen van de publieke opinie over hun opdracht. Pedagogische Studiën, 1, 3-19
- Lagerwerf B. & Korthagen F. (2006) Een leraar van klasse. Een goede leraar worden en blijven. Soest: Uitgeverij Nelissen
- Korthagen F. & Lagerwerf, B. (2011) Leren van binnenuit. Soest: Uitgeverij Nelissen
Vansteenkiste, M.(2010). Hoe we kinderen en jongeren kunnen motiveren? Toepassingen van de zelf-determinatie theorie. Caleidoscoop, 22, 6-15.


Omschrijving Studiekosten

ongeveer 45 studiepunten

Omschrijving Trefwoorden

Klasmanagement, professionaliteit leraren, ethiek leraarschap

Omschrijving Volgtijdelijkheid (VT)

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.