Hogeschool Gent
Geraard de Duivelstraat 5 - 9000 Gent
Tel: 09 243 33 33 - E-mail: info@hogent.be
Website: www.hogent.be
Communicatie en informatieverwerking 42393/3130/1112/1/54
Studiegids

Communicatie en informatieverwerking 4

2393/3130/1112/1/54
Academiejaar 2011-12
Komt voor in:
  • Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs, trajectschijf 2
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 6 studiepunten
Gewicht: 6,00
Totale studietijd: 180,00 uren
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 15.03.2012 (semester 2)
Titularis: Ockerman ELS
Andere docenten: Biesemans Carmen, Block Jan, De Puydt Ariane, De Smet Cindy, Driessens Annelies, Durinck Katrien, Dutillieux Liesbet, Dyserinck Cathelyne, Martens Johan, Steenhout Petra, Sys Hannelore, Van Den Bosch Dorien, Van Eenoo Kevin, Van Poucke Kristien, Verbrugge An, Vereecke Francis
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 2

Omschrijving Onderwijsorganisatie (lijst)

Onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten
Begeleid zelfstandig/extern werk55,00 uren
Hoorcollege8,00 uren
Werkcollege28,00 uren
Zelfstudie89,00 uren

Omschrijving Doelstellingen

Een gedetailleerde lijst van doelstellingen is te vinden in de curriculumcursus van het opleidingsonderdeel op http://dokeos.hogent.be.
1. Agogiek (2 studiepunten)
De studenten kunnen
- verbale en non-verbale signalen van leerlingen oppikken en indien nodig een gesprek aangaan
- problemen van socio-emotionele aard signaleren aan interne of externe zorgverleners.
- discreet omgaan met informatie over leerlingen
- tijdens een gesprek met een leerling de actieve luisterhouding aannemen en gespreksvaardigheden toepassen
- de leerlingen op een heldere en constructieve manier feedback geven over het leerproces of hun (leer)gedrag
- een motivatiegesprek met een leerling voeren
- een bemiddelingsgesprek met een leerling of een klas voeren.
- in gesprekken met leerlingen passende taalregisters en taalniveaus hanteren
- zich bewust zijn van de sociaal-culturele en talige achtergrond van leerlingen
- communiceren met leerlingen rekening houdend met diverse taalachtergronden en diverse talige situaties
- uitgaan van een leerlinggerichte aanpak met het oog op het algemeen welzijn van de leerlingen
- instrumentele en frustratie-agressie onderscheiden
- hanteringstechnieken voor agressief gedrag aangeven
- hulp durven vragen bij escalerende conflicten met of tussen leerlingen
2. ICT en Media (2 studiepunten)
De studenten kunnen
- de verschillende leerstijlen bij zichzelf en anderen herkennen
- digitale leermaterialen op basis van leerstijlen kiezen
- de verschillende vormen van digitaal leren herkennen
- de verschillende vormen van digitaal leren in hun lespraktijk integreren
- zelf elektronische leermiddelen voor hun vakken aanmaken
- vakinhouden beoordelen op haalbaarheid binnen een elektronische toepassing
- leerpaden gebruiken
- het programma Hot Potatoes gebruiken
- het programma eXe-Learning gebruiken
- met eigen woorden de werking en het nut van een wiki uitleggen
- inhouden op een wiki-pagina aanmaken, bewerken en lezen
- een wiki-structuur aanmaken
- op een efficiënte manier inhoud van weblogs lezen
- met eigen woorden de werking van RSS uitleggen
- een RSS-lezer gebruiken
- een RSS-feed opzoeken
- een RSS-feed aan een RSS-lezer toevoegen
- zelf een weblog met een gratis weblog-platform (blogger, wordpress,…) aanmaken
- inhoud (tekst, foto, video, screencast,…) aan een weblog toevoegen
- de basishandelingen op een digitaal schoolbord verrichten
- het digitaal schoolbord in hun eigen lespraktijk gebruiken
- zelf op efficiënte wijze een filmpje met een digitale camera maken
- de gemaakte beelden met een beeldmontage-programma monteren
3. Taalstrategieën (2 studiepunten)
De studenten kunnen
- een taalgerichte lessenserie (van een drietal lessen) ontwerpen volgens de principes en methodes van taalgericht vakonderwijs (die zij in semester 3 geleerd hebben),
over een onderwerp dat een essentieel onderdeel vormt van een van hun onderwijsvakken,
bestaande uit een lesbrief (voor de leerling) en een handleiding voor de leraar,
(eventueel) met behulp van de Lesfabriek (een Word-applicatie die gratis gedownload kan worden op www.taalgerichtvakonderwijs.nl)
- die lessenserie op een duidelijke en aantrekkelijke manier mondeling presenteren aan hun medestudenten
De studenten kunnen in de startfase
- de vaktaaldoelen, de vakdoelen en de lesstructuur voor de leerlingen helder en expliciet omschrijven
- de voorkennis van de leerlingen oproepen en gebruiken
- de leerlingen denkvragen voorleggen of ze gelegenheid geven denkvragen bij het thema te formuleren
- interactie tussen leerlingen stimuleren via geschikte werkvormen
- doel en werkwijze duidelijk omschrijven met aandacht voor aanpak en leerstrategieën
- de kernbegrippen toegankelijk maken door extra taalsteun.
De studenten kunnen in de verwerkings- en verdiepingsfase
- naast het leerboek aanvullende, rijke en gevarieerde leermiddelen gebruiken
- de leerlingen aanvullende informatiebronnen aanbieden of die laten zoeken
- de leerlingen regelmatig gestructureerd samen in groepen laten werken
- regelmatig vragen stellen die het denken stimuleren en het denken laten verwoorden
- verschillende vormen van taalsteun aanbieden, waaronder sleutelschema’s en schrijfkaders.
De studenten kunnen in de afrondingsfase
- met verschillende middelen toetsen op de samenhang tussen de kernbegrippen
- bij het schrijven en het spreken de leerlingen hun ideeën en antwoorden in eigen woorden laten formuleren
- de leerlingen mee laten denken over de beoordeling van de bereikte resultaten
- de leerlingen bij de toetsmomenten voldoende taalsteun bieden opdat ze goed kunnen presteren
Belangrijkste attitudes
De studenten
i.v.m. kritische ingesteldheid
- stellen zichzelf en eigen waarden en normen in vraag (reflectie)
- reflecteren over de eigen normen en waarden en treden buiten het eigen referentiekader
- sturen het eigen sociaal functioneren bij
i.v.m. leergierigheid
- nemen initiatief voor het eigen vormingsproces
i.v.m. creatieve ingesteldheid
- variëren en experimenteren met nieuwe werkvormen, media
i.v.m. taalgebruik en communicatie
- gebruiken bewust verbale en non-verbale communicatie
i.v.m. assertiviteit
- komen voor zichzelf op op een positieve manier
- hebben bij behartiging van eigen belangen ook oog voor anderen
Situering van het opleidingsonderdeel in het geheel van de opleiding: zie document ‘Integratie - Matrix – Opleidingsprogramma – Opleidingsonderdeel’ in de curriculumcursus van het opleidingsonderdeel op http://dokeos.hogent.be.

Omschrijving Inhoud

Onderdelen van de leerinhoud
1. Agogiek (2 studiepunten)
- actief luisteren
- parafraseren en gevoelsweergave
- verschillende soorten vragen
- struikelblokken in de communicatie
- feedback geven en ontvangen
- ik-boodschappen
- feedbackgesprek / adviesgesprek
- bemiddelingsgesprek
- motivatiegesprek
- instrumentele en frustratie-agressie.
- aanpak van agressie, hanteringsstrategieën
2. ICT en Media (2 studiepunten)
- digitaal leren
- digitaal schoolbord
- video
- wiki (systeem voor kennisdeling op het internet)
- weblog (systeem voor het delen van informatie via het internet)
- Hot Potatoes (softwarepakket voor het maken van digitale oefeningen)
- eXe-learning (softwarepakket voor het maken van digitale oefeningen)
3. Taalstrategieën (2 studiepunten)
- taalgericht vakonderwijs
- interactie, context en taalsteun
- vakdoelen, vaktaaldoelen en lesstructuur
- activering voorkennis
- denkvragen
- interactieve werkvormen
- leerstrategieën
- kernbegrippen
- aanvullende leermiddelen en informatiebronnen
- sleutelschema’s en schrijfkaders
- toetsing, feedback en reflectie

Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan de inhoudelijke eigenheid ervan, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en / of bezoeken in internationale context.

Omschrijving Begincompetenties (tekst)

De competenties (en credits) verworven hebben (of ervoor gedelibereerd zijn) van Communicatie en Informatieverwerking van het 1e én 2e semester.

Een student die de 3 credits van Communicatie en Informatieverwerking van het 1e semester niet heeft verworven (en er niet voor gedelibereerd is), mag Communicatie en Informatieverwerking van het 4e semester opnemen indien hij de overige 57 credits van semester 1 en 2 heeft verworven (of ervoor gedelibereerd is).

Omschrijving Eindcompetenties (tekst)

De doelstellingen (cf. supra) staan in functie van de te bereiken eindcompetenties.

In het document ‘Integratie - Matrix – Opleidingsprogramma – Opleidingsonderdeel’ (zie de curriculumcursus van het opleidingsonderdeel op http://dokeos.hogent.be) wordt de relatie tussen de doelstellingen en de inhouden van dit opleidingsonderdeel en de doelstellingen in het opleidingsprogramma van de opleiding Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs geëxpliciteerd, alsook de algemene competenties van een bachelor, de algemene beroepsgerichte competenties van een bachelor in het onderwijs, en de beroepsspecifieke competenties van een bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs.

Omschrijving Begeleiding

- Agogiek:
- monitoraat op aanvraag en bijsturing n.a.v de stages
- ICT en Media:
- Monitoraat wordt verzorgd door de betrokken lectoren na afspraak. Er is op donderdagnamiddag een monitoraatmoment voorzien, maar individueel monitoraat op andere momenten is ook mogelijk.
- De studenten kunnen op afspraak gebruik maken van de apparaten en de infrastructuur van de vakgroep "ICT - educatie".
- Van de student wordt verwacht dat hij/zij problemen ivm het opleidingsonderdeel op eigen initiatief meldt aan de betrokken lectoren.
- mogelijkheid tot extra individuele begeleiding tijdens zelfstandig werk
- Taalstrategieën:
- monitoraat op aanvraag

Omschrijving Evaluatie (tekst)

Een gedetailleerde lijst van evaluatiemodaliteiten en beoordelingscriteria is te vinden in de curriculumcursus van het opleidingsonderdeel op http://dokeos.hogent.be.

Het opleidingsonderdeel bestaat uit 3 partims.

Voor diplomacontract en creditcontract
1. Agogiek (2 studiepunten)
- Permanente evaluatie 100%; 2e zittijd mogelijk door een vervangende taak
2. ICT en Media (2 studiepunten)
- Taken en opdrachten (thuis en in de les) 100 %
3. Taalstrategieën (2 studiepunten)
- Taken 100%
Algemeen
Voor de eindbeoordeling van dit opleidingsonderdeel geldt het volgende:
- het gewogen gemiddelde voor alle partims
- bij 7/20 of minder voor één van de partims wordt er geen gewogen rekenkundig gemiddelde gemaakt voor de eindbeoordeling van het opleidingsonderdeel, maar wordt de eindbeoordeling/ het eindcijfer bepaald door de partim met het laagste cijfer.
Studenten die in de eerste zittijd niet slagen voor het opleidingsonderdeel, maar die in de 1e zittijd minimum 10/20 halen voor een partim hoeven daarvoor geen 2e zittijd te doen. Ze moeten echter wel een 2e zittijd doen voor de partims waarvoor ze minder dan 10/20 haalden, zoniet krijgen ze de vermelding afwezig voor het hele opleidingsonderdeel.
Voor examencontract
Studenten met een examencontract dienen zich in te schrijven voor dit opleidingsonderdeel via een diplomacontract.

Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Tweede examenkans: wel mogelijk.

Omschrijving Studiematerialen (tekst): Verplicht

 - Agogiek:
- cursus aangeboden door de lector
- ICT en Media:
- studieteksten en cursussen rond multimedia (hot potatoes, eXe-learning, video, digitaal schoolbord, ...)
- Digitaal leren (onuitgegeven cursus)
- oefeningen op de ELO (Elektronische leeromgeving)
- presentaties, leerpaden en documenten op de ELO en de websites van de betrokken lectoren
- Taalstrategieën:
- syllabus ter beschikking gesteld door de lector
- leermaterialen op internet (bijv. www.taalgerichtvakonderwijs.nl en www.steunpuntgok.be, Bronnenboek BSO/TSO) ) en op de ELO (elektronische leeromgeving)
- Handboek taalgericht vakonderwijs, Maaike Hajer en Theun Meestringa, Uitgeverij Coutinho, 2009 (door de studenten al aangeschaft in semester 3)

Studiekosten

- Agogiek: 10 euro
- ICT en Media: 10 euro
- Taalstrategieën: 5 euro

Trefwoorden

- IWETO-code: s272, s 270, s281, t111, t120
- Agogiek - ICT en Media - Taalstrategieën

Omschrijving volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.