Hogeschool Gent
Geraard de Duivelstraat 5 - 9000 Gent
Tel: 09 243 33 33 - E-mail: info@hogent.be
Website: www.hogent.be
Communicatie en informatieverwerking 32391/3130/1112/1/83
Studiegids

Communicatie en informatieverwerking 3

2391/3130/1112/1/83
Academiejaar 2011-12
Komt voor in:
  • Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs, trajectschijf 2
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 5 studiepunten
Gewicht: 5,00
Totale studietijd: 150,00 uren
Mogelijke grensdata voor leerkrediet: 01.12.2011 (semester 1)
Titularis: Ockerman ELS
Andere docenten: Biesemans Carmen, Block Jan, Braemscheute Eva, De Puydt Ariane, De Smet Cindy, Driessens Annelies, Durinck Katrien, Dutillieux Liesbet, Dyserinck Cathelyne, Steenhout Petra, Sys Hannelore, Van Den Bosch Dorien, Van Eenoo Kevin, Van Poucke Kristien, Verbrugge An, Vereecke Francis
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1

Omschrijving Onderwijsorganisatie (lijst)

Onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten
Begeleid zelfstandig/extern werk26,00 uren
Hoorcollege13,00 uren
Werkcollege37,00 uren
Zelfstudie74,00 uren

Omschrijving Doelstellingen

Een gedetailleerde lijst van doelstellingen is te vinden in de curriculumcursus van het opleidingsonderdeel op http://dokeos.hogent.be.

1.    Agogiek (2 studiepunten)
De studenten kunnen
- de groepsdynamische processen in klassen toelichten
- de communicatie met en binnen de klas benaderen vanuit een systeemtheoretisch kader
- d.m.v gerichte keuze van werkvormen de vorming van een positief groepsklimaat bevorderen
- een leerlijn sociale vaardigheden uitwerken gebaseerd op de VOET sociale vaardigheden
- de groepsdynamiek van leerlingen en het individuele gedrag van leerlingen in verschillende contexten observeren in het kader van ‘Breed observeren’.
- met de leerlingen gericht en expliciet aan sociale vaardigheden werken
- in de klas afspraken en waarden bespreekbaar maken
- problemen in de leerlingengroep opmerken en verklaren
- leerlingen aanspreken op ongewenst leerlinggedrag
- op een constructieve manier omspringen met ongewenst leerlingengedrag
- conflicten met of tussen leerlingen hanteren
- de roos van Leary gebruiken als model om interacties in kaart te brengen
- hun omgang met leerlingen en de interactie in de klas in vraag stellen
- de eigen waarden en attitudes in vraag stellen
- in samenwerking met collega-studenen opdrachten uitwerken
- de functie van de gespreksleider, de verslaggever en de deelnemers aan een vergadering - toelichten
- functionele en disfunctionele posities in een vergadering toelichten
- efficiënt aan een vergadering deelnemen
- experimenteren met de rol van gespreksleider in een vergadering
2. ICT en Media (1 studiepunt)
De studenten kunnen
- informatie gevonden op het internet zonder schending van het auteursrecht gebruiken
- de basisbeginselen van het auteursrecht, Creative Commons en het portretrecht uitleggen
- de basisbeginselen van het auteursrecht, Creative Commons en het portretrecht binnen de eigen onderwijspraktijk toepassen
- de risico’s van internetgebruik bij jongeren (bv cyberpesten) verwoorden
- de belangrijkste gevaren van het internet (bv virussen) met eigen woorden uitleggen
- jongeren en collega’s over de gevaren en risico’s van internet adviseren
- jongeren en collega’s wegwijs maken in de gevaren en risico’s van internet(applicaties) 
- hun eigen computer en de (elektronische) schoolomgeving tegen internetgevaren beschermen
 - een lange tekst (inclusief nummering) op een correcte manier, volgens de BIN-normen, aanmaken
- het eindwerk, volgens de regels van de opleiding, in een tekstverwerkingspakket uitwerken
- een tekst van een correct opgemaakte automatische inhoudstafel voorzien
- de opstelling die nodig is voor digitale geluidsopnames in een klaslokaal maken
- een digitale geluidsopname maken
- een digitale geluidsopname bewerken
- een bewerkt audiobestand naar een mp3-formaat converteren
- audio-opnames gebruiken in hun klaspraktijk
- een educatieve screencast aanmaken
- een educatieve screencast bewerken
- een educatieve screencast in hun eigen lespraktijk gebruiken
- allerhande digitale inhouden (foto, video, geluid, tekst, screencasts) online plaatsen
- applicaties voor het online plaatsen van inhouden op werkbaarheid, privacy, veiligheid,…beoordelen
- de ICT-terminologie correct gebruiken en beseffen dat ze hierin een voorbeeldfunctie hebben
- de actualiteit ivm. ICT en onderwijs volgen en duiden
3. Taalstrategieën (2 studiepunten)
Notuleren
De studenten kunnen
- een correct vergaderverslag schrijven volgens de richtlijnen voor de gekozen verslagvorm
- een vergaderverslag duidelijk en aantrekkelijk presenteren (met een aparte besluiten- en actielijst)
Taalgericht vakonderwijs
De studenten kunnen
- de problemen van leerlingen met schooltaal en vaktaal toelichten en verklaren
- het nut en de kenmerken van taalgerichte vaklessen (leren in interactie, met taalsteun, in context) toelichten
- de taalgerichtheid van een les(fragment) op video analyseren en beoordelen aan de hand van een observatielijst (bijv. de Kijkwijzer voor taalgericht vakonderwijs)
- een vakles (bijv. een eigen lesvoorbereiding) of een onderdeel ervan aanpassen aan de eisen en methodieken van taalgericht vakonderwijs
- werkvormen hanteren die context creëren en veel interactie uitlokken, en die werkvorm kiezen die bijzonder geschikt is voor een bepaalde toepassing of doelgroep
- vakteksten, instructies en toetsen toegankelijk maken via taalsteun: door teksten als het echt nodig is vooraf te bewerken, of beter nog door het lezen ervan te ondersteunen (via schrijfkaders, ‘modeling’, hardop voordoen van strategieën en vakmatig redeneren, visualiseringen…)
- effectieve methoden hanteren om school- en vaktaal aan te brengen: woordleerstrategieën bewust aanleren; betekenisonderhandeling organiseren; een didactisch model woordenschatuitbreiding hanteren, bijv. de viertakt (voorbewerken, semantiseren, consolideren, controleren)
- strategieën (o.a. OVUR) en stappenplannen hanteren voor functionele taaltaken in de vaklessen (lezen, luisteren, schrijven, spreken)
- effectieve feedbackstrategieën hanteren zoals bevestigen, om verduidelijking vragen, verbeterd herhalen, uitbreiden van de inhoud
- vakmatige denkrelaties en denkstructuren visueel weergeven in sleutelschema’s en de inhoud ervan verwoorden (bijv. boomschema’s voor indelingen, tijdsbalk voor chronologische gebeurtenissen, venndiagram voor overeenkomsten en verschillen, stroom- of kettingschema voor oorzaken en gevolgen, T-schema’s voor toelichtingen bij begrippen, woordweb voor activering van de voorkennis, cirkel of stroomschema voor terugkerende processen, grafieken en diagrammen voor cijfermatige ontwikkelingen, tabellen voor stappenplannen, mindmaps en conceptmappen voor allerlei soorten informatie
- vragen formuleren die het denken stimuleren en die het denken verwoorden (hogereordedenkvragen zoals waarom, hoe, voorspel).
Belangrijkste attitudes
De studenten
i.v.m. relationele gerichtheid
- zijn zichzelf
i.v.m. kritische ingesteldheid
- gaan op een positieve manier om met gefundeerde kritiek
- geven opbouwende kritiek
i.v.m. leergierigheid
- grijpen kansen voor eigen vormingsproces
i.v.m. organisatievermogen
- werken planmatig
i.v.m. zin voor samenwerking
- werken in team aan een taak
i.v.m. verantwoordelijkheidszin
- tonen veiligheidszin
i.v.m. flexibiliteit
- staan open voor ideeën van anderen
i.v.m. taalgebruik en communicatie
- tonen een ‘taalgeweten’ en sporen bij twijfel de gepaste oplossing op
Situering van het opleidingsonderdeel in het geheel van de opleiding: zie document ‘Integratie - Matrix – Opleidingsprogramma – Opleidingsonderdeel’ in de curriculumcursus van het opleidingsonderdeel op http://dokeos.hogent.be.
 

Omschrijving Inhoud

Onderdelen van de leerinhoud
1. Agogiek (2 studiepunten)
- breed observeren
- fasen in de vorming van groepen
- rolgedrag in groepen
- positieve en negatieve groepen
- werkvormen om positieve groepsvorming te bevorderen
- roos van Leary
- remediëringstechnieken ongewenst gedrag
- VOET sociale vaardigheden
- vergadertechnieken.
- rollen in de probleemoplossende vergadering
2. ICT en Media (1 studiepunt)
- bronnengebruik, portretrecht en Creative Commons
- veilig internet
- tekstverwerking Writer
- audiobewerking
- screencasts
- inhouden online plaatsen
3. Taalstrategieën (2 studiepunten)
- notuleren
- taalgericht vakonderwijs (context, interactie, taalsteun)
- schooltaal, vaktaal en thuistaal
- woordenschatdidactiek en woordleerstrategieën
- interactieve werkvormen
- stappenplannen voor functionele taaltaken
- vormen van taalsteun (bijv. schrijfkaders)
- feedbackstrategieën
- sleutelschema’s (soorten, functie)
- denkvragen

- Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan de inhoudelijke eigenheid ervan, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en / of bezoeken in internationale context.

Omschrijving Begincompetenties (tekst)

De competenties (en credits) verworven hebben (of ervoor gedelibereerd zijn) van Communicatie en Informatieverwerking van het 1e én 2e semester.

Een student die de 3 credits van Communicatie en Informatieverwerking van het 1e semester niet heeft verworven (en er niet voor gedelibereerd is), mag Communicatie en Informatieverwerking van het 3e semester opnemen indien hij de overige 57 credits van semester 1 en 2 heeft verworven (of ervoor gedelibereerd is).

Omschrijving Eindcompetenties (tekst)

De doelstellingen (cf. supra) staan in functie van de te bereiken eindcompetenties.

het document ‘Integratie - Matrix – Opleidingsprogramma – Opleidingsonderdeel’ (zie de curriculumcursus van het opleidingsonderdeel op http://dokeos.hogent.be) wordt de relatie tussen de doelstellingen en de inhouden van dit opleidingsonderdeel en de doelstellingen in het opleidingsprogramma van de opleiding Bachelor in het Onderwijs: Secundair Onderwijs geëxpliciteerd, alsook de algemene competenties van een bachelor, de algemene beroepsgerichte competenties van een bachelor in het onderwijs, en de beroepsspecifieke competenties van een bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs.

Omschrijving Begeleiding

Agogiek
- monitoraat op aanvraag en bijsturing n.a.v. de stages
ICT en Media
- Monitoraat wordt verzorgd door de betrokken lectoren na afspraak. Er is op donderdagnamiddag een monitoraatmoment voorzien, maar individueel monitoraat op andere momenten is ook mogelijk.
- De studenten kunnen op afspraak gebruik maken van de apparaten en de infrastructuur van de vakgroep "ICT - educatie".
- Van de student wordt verwacht dat hij/zij problemen ivm het opleidingsonderdeel op eigen initiatief meldt aan de betrokken lectoren.
- Mogelijkheid tot extra individuele begeleiding tijdens zelfstandig werk
Taalstrategieën
- monitoraat op aanvraag; mogelijkheid tot vragen stellen over voorbeeldexamen en taak in de herhalingsweek

Omschrijving Evaluatie (tekst)

Een gedetailleerde lijst van evaluatiemodaliteiten en beoordelingscriteria is te vinden in de curriculumcursus van het opleidingsonderdeel op http://dokeos.hogent.be.

Het opleidingsonderdeel bestaat uit 3 partims.
Voor diplomacontract en creditcontract
1. Agogiek (2 studiepunten)
- Permanente evaluatie 100%; 2e zittijd mogelijk door een vervangende opdracht.

2. ICT en Media (1 studiepunt)
- Schriftelijk en praktisch examen 40 %
- Taken 60 % (Enkel indien voor alle taken minstens de helft behaald werd, kunnen deze cijfers behouden blijven in de tweede zittijd (aug - sept). In dit geval zullen automatisch de cijfers uit eerste zittijd overgenomen worden, tenzij de student deze taken opnieuw indient tijdens de tweede zittijd.)

- 3. Taalstrategieën (2 studiepunten)
- Schriftelijk examen 70%
- Taken 30%
Algemeen
Voor de eindbeoordeling van dit opleidingsonderdeel geldt het volgende:
- het gewogen gemiddelde voor alle partims
- bij 7/20 of minder voor één van de partims wordt er geen gewogen rekenkundig gemiddelde gemaakt voor de eindbeoordeling van het opleidingsonderdeel, maar wordt de eindbeoordeling / het eindcijfer bepaald door de partim met het laagste cijfer.
 
Studenten die in de eerste zittijd niet slagen voor het opleidingsonderdeel, maar die in de 1e zittijd minimum 10/20 halen voor een partim hoeven daarvoor geen 2e zittijd te doen. Ze moeten echter wel een 2e zittijd doen voor de partims waarvoor ze minder dan 10/20 haalden, zoniet krijgen ze de vermelding afwezig voor het hele opleidingsonderdeel.
Voor examencontract
Studenten met een examencontract dienen zich in te schrijven voor dit opleidingsonderdeel via een diplomacontract.
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Tweede examenkans: wel mogelijk.

Omschrijving Studiematerialen (tekst): Verplicht

Agogiek
-cursus aangeboden door de lector
ICT & Media
- studieteksten en cursussen rond multimedia (internet,veilig internet, screencasts, audiobewerking,...)
- auteursrecht, Creative Commons en het recht op afbeelding (onuitgegeven cursus) door oa Johan Martens en Cindy De Smet
- oefeningen tekstverwerking op de ELO (Elektronische leeromgeving)
- cursus tekstverwerking lange documenten
- presentaties en documenten op de ELO en de websites van de betrokken lectoren
Taalstrategieën
- syllabus ter beschikking gesteld door de lector
- leermaterialen op internet (bijv. www.taalgerichtvakonderwijs.nl en www.steunpuntgok.be, Bronnenboek BSO/TSO) en op de ELO (elektronische leeromgeving)
- Handboek taalgericht vakonderwijs, Maaike Hajer en Theun Meestringa, Uitgeverij Coutinho, 2009

Studiekosten

- Agogiek: 10 euro
- ICT en Media: 10 euro
- Taalstrategieën: 25 euro

Trefwoorden

- IWETO-code: s272, s124, s122, t111, t120, s272, s124, s122, s270, h350, h351, h352, h353, h540
- Agogiek - ICT en Media - Taalstrategieën

Omschrijving volgtijdelijkheid

Op dit opleidingsonderdeel is er geen volgtijdelijkheid van toepassing.